De apotheose van Zuid-Holland

29 juli ’19

De laatste ultieme tocht door Zuid-Holland reed ik samen met goede vriend en naamgenoot Bram Vesters, die ook al eens eerder meefietste. Zoals ik even geleden al schreef op deze site is de ‘apotheose‘ van een provincie vaak een epische tocht van uitersten. Ook vandaag zijn er grenzen verlegd. Maar wat was nu eigenlijk het doel van deze dag?

Het is eigenlijk onmogelijk om de sfeer, de stress, de vreugde, de pijn, de uitbundige euforie na het op de foto zetten van het laatste bordje Rozenburg, de ironische lading van het verdwalen bij Botlek in de Maasvlakte, de uiteenlopende gesprekken, kortweg, de algehele fietsbeleving van deze dag in woorden te vatten. We vertrokken rond acht uur ’s ochtends in Roosendaal en zetten de fietsen neer voor Rotterdam Centraal om 22:30. Er stond toen 201 km op de teller. De eindeloze industriële hel van de Maasvlakte, waar het ons niet in één keer lukte in een rechte lijn naar Rotterdam te fietsen, bleek noodzakelijk te zijn om de magische grens van 200 km te overschrijden. Dat wilden we ook echt graag, naast natuurlijk het langsfietsen van de laatste Zuid-Hollandse dorpjes vandaag. Die twee doelen, als ook het op tijd halen van de laatste treinmogelijkheid naar Eindhoven, waren de hele dag onderwerp van gesprek. Nu eens meenden we het allemaal makkelijk te gaan halen, dan weer moesten we eigenlijk toch maar beter opschieten. En als je dan al een respectabel aantal kilometers op het zadel hebt gezeten, gaat dat eigenlijk toch maar beter opschieten niet zo gemakkelijk meer als je zou willen.

Aristoteles heeft het in zijn Ethica Nicomachea over twee soorten handelingen die een mens kan verrichten. De morele beoordeling van deze activiteiten is hierbij van cruciaal belang. Het gaat om de begrippen praxis en poièsis. Bij praxis (‘handelen’) ligt het doel van de handeling binnen de activiteit zelf, terwijl bij poièsis (‘maken’) het doel van de handeling buiten de handeling ligt. Een fietstocht maken draait voor mij idealiter om het fietsen zelf, om handelen dus, praxis. Je bereikt het doel van de handeling door de handeling te verrichten, en niet door te focussen op een beoogd einddoel. Maar het langsgaan van al die dorpjes (behapbare doelen op zich), en dan vooral de allerlaatste van de provincie; de 200 km-grens; de laatste trein terug naar Eindhoven, dat zijn toch echt doelen die buiten deze epische fietsdag lagen en in de sfeer van poièsis komen, het maken.
Aristoteles heeft duidelijk een voorkeur voor praxis: het doel van handelen is om goede handelingen te verrichten waardoor handelen in zichzelf een moreel karakter draagt, terwijl poièsis slechts indirect moreel geladen is: ‘maken’ ontleent zijn morele waarde slechts aan een geproduceerd object. Het onderscheid komt het duidelijkst naar voren bij ‘het leven’: het doel van het leven is een goed leven te leiden.

Dit moge natuurlijk allemaal zo zijn, maar hoewel wij zeker genoten hebben van het fietsen zelf, het samenzijn, de onbegrijpbare classicigrappen (“asfalt moet je eigenlijk als ‘a-sfalt’ uitspreken vanwege de alpha privans!”), en onze vriendschap, waren we toch ook erg blij dat alle einddoelen gerealiseerd waren: Zuid-Holland is voltooid, we hebben 200 km gefietst (Bram had nog nooit meer dan 130 km gefietst) en zaten in de trein terug naar huis. Wat een apotheose.

Afstand: 201,66 km
Gemiddelde snelheid: 17,7 km/h

27 nieuwe plaatsen: Ooltgensplaat, Achthuizen, Zuidzijde, Den Bommel, Stad aan ’t Haringvliet, Oude-Tonge, Nieuwe-Tonge, Middelharnis, Sommelsdijk, Dirksland, Herkingen, Melissant, Stellendam, Goedereede, Ouddorp, Havenhoofd, Hellevoetsluis, Oudenhoorn, Nieuwenhoorn, Rockanje, Oostvoorne, Kruiningergors, Brielle, Tinte, Vierpolders, Zwartewaal, Rozenburg